Ongeveer AD 800 arriveerden de eerste kolonisten in Nieuw Zeeland vanuit de Cook Eilanden, Society Eilanden of de Austral Eilanden. Nieuw Zeeland ( het land van de lange witte wolk, - Aotearoa) was het laatste eiland van Oost Polynesië dat gekoloniseerd werd.
Deze eerste kolonisten kwamen met een zorgvuldig geplande expeditie om een nieuw land te ontdekken. De immigranten moesten zich aan veel koudere temperaturen aanpassen en de grondstoffen zowel als de condities die het hen oplegde, ontdekken en nieuwe manieren uitvinden om zichzelf van voedsel, kleding, gereedschappen en onderdak te voorzien.
Eerst brachten zij veel tijd door in de buurt van de kust, bij riviermondingen en havens en leefden veelal van de jacht, visvangst en voedsel verzamelen. Een van de favoriete gebieden was de oostkust van het Zuidereiland.
Rond het begin van de 15e eeuw veranderde en verslechterde het klimaat, de plaats om te wonen was nu het Noordereiland.
Er vond een culturele verandering plaats : de stammen veranderden naar horticultuur en vestigden zich daarvoor meer op één plaats om hun aanplanting te beschermen en vormden een Pa, of soort burcht, meestal gebouwd op een heuveltop, klif, of andere plaatsen met een natuurlijke verdediging.
Deze forten werden ook ceremoniële centra, waar vergaderingen gehouden werden en de gastvrijheid overvloedig was. De Maori gemeenschap is gebaseerd op het principe van bloedverwantschap, de eerstgeborene heeft de hoogste rang.
Retoriek (redevoeringen) werd de hoogste kunstvorm van de Maori, een manier van de rangatira ( chefs ) om hun trotse krijgers met welsprekende woorden onder controle te houden. De afhankelijke relatie met hun omgeving vormde hun gedachtenproces en leidde tot ideeën die de oorsprong en natuur van de wereld verklaarden. De liederen en vertellingen van de Maori geven uiting aan deze ideeën. Rond 1840 legden Maori schrijvers en geënteresseerde Pakeha ( persoon van niet-Maori afkomst, meestal Europeaan) die steun boden, de grondslag voor de verbale Maori Kunst, welke het de best bewaarde maakte van welk stammen volk dan ook.
In de tijd dat de Maori Pa's begonnen te bouwen (15e eeuw) bracht dat een enorme behoefte aan houtsnijwerk gereedschap met zich mee. Greenstone ( jade) werd gevonden in het Zuidereiland : West Coast, Fjordland, en Centraal Otago en werd al lang gebruikt door de Maori die daar leefden. Het leverde het juiste materiaal voor dissels en beitels. Al gauw werd jade een heel waardevol handelsproduct en werd gebruikt voor gereedschappen, wapens, vishaken en ornamenten zoals oorringen en tiki ( menselijke afbeelding gedragen als hangertje aan de nek).
Met de jade dissels en beitels konden de Maori het hout gebruiken van de totara en de kauri bomen om prachtige, overvloedige en complexe houtgravures te maken en decoreerden daarmee hun huizen, vergader- en ontmoetingshuizen (whare runanga), voorraadhuizen, kano's, maar ook houten voorwerpen, kleine doosjes en wapens.
De vrij gewone vlasplant (Harakeke) leverde enorm stevig, veelzijdig materiaal dat gebruikt werd in het vervaardigen van kleding, netten, touwwerk, vloermatten en tal van andere artikelen.
Vandaag de dag zijn de Maori van Nieuw Zeeland er trots op om hun manieren en gebruiken te laten zien in hun kunst die hun unieke en speciale cultuur symboliseren die nu zichtbaar is voor de hele wereld buiten Aotearoa. Nog steeds gebruiken zij de symboliek uit hun cultuur voor de prachtige kunstwerken.
De traditionele patronen (kowhaiwhai) worden gebruikt, dezelfde inheemse houtsoorten zoals Kauri, Rimu, Totara, Matai en vele anderen, echter alleen de stukken door wind in het moeras gevallen, want de eeuwenoude boomsoorten zijn nu beschermd. Zij hebben whalebone vervangen door koeienbotten en maken er schitterende symbolische amuletten van, de jade of groensteen (pounamu) wordt nog net zo mooi bewerkt als sieraad met soms de funktionele vormen als hanger.
Beendergravures (bone carving) groensteen of Nieuwzeelandse jade beeldsnijwerk (greenstone carving or pounamu carving) zijn heel speciaal en perfect als een geschenk of zelfs een relatiegeschenk, juist vanwege de Maori symbolische betekenis.
In de Maori cultuur is het een grote eer om een zodanig geschenk te ontvangen en werd het ook in de Maori cultuur gebruikt om een Maori krijger na zijn prestaties te geven of werd het van vader op zoon gegeven en zo verder en dus werd de ziel van de voorvader daarin doorgegeven.
Een snijwerk dat gedragen is door familie of stam leden over vele generaties bevat de ziel van al deze mensen en wordt zo een bijzonder en krachtige schat.
Door deze achtergrond van de waarde van het geven van een carving is het eigenlijk niet toegestaan om een bone carving of greenstone carving voor jezelf te kopen (tapu), ook al zijn ze net nieuw door de carver gemaakt.
Maar het is daarom heel geschikt om een bone carving of greenstone carving aan een speciale vriend(in) of relatie te schenken. Een variëteit aan vormen en designs symboliseren verschillende betekenissen. Er is er altijd wel een voor uw speciale geschenk aan uw geliefde of gewaardeerde persoon. Het symbool van geven kan geaccentueerd worden door de speciale betekenis achter de verschillende Maori designs.
Paua, het binnenste van de Abalone schelp, geeft kracht en inspiratie en wordt tot mooie sieraden en artefacts gevormd.
Parelmoer (Mother of Pearl) is gebruikt ter vervaardiging van prachtige colliers en oorhangers.
De kunst en kunstvoorwerpen die Matariki u wilt bieden weerspiegelen het culturele erfgoed van de Maori. U kunt een keus maken uit een groot assortiment van Maori kunst en kunstvoorwerpen, schilderijen, sculpturen, houtsnijkunst, beender snijkunst, groensteen snijkunst, symbolische hangers van jade of been, sieraden van Paua en Mother of Pearl, diverse accessoires, hand gevlochten kunstwerkjes van vlas ( Harakeke): mandjes en handtassen (Kete) of geschenkartikelen van unieke Nieuwzeelandse houtsoorten of van Paua en Greenstone
Kom en stap in de wereld van de Maori, alle schatten weerspiegelen een glimlach van de Pacific.....
Matariki nodigt u uit om onze rubrieken Kunst en Artefacts te bekijken.
Alle plaatjes zijn vergroot te zien door erop te klikken, waardoor tevens de symbolische betekenis in beeld komt.
