Maori Symboliek, betekenis van de designs, decoratieve patronen, kwaliteit van de snijwerken van Been (Bot), Nieuw-Zeelandse Jade (Pounamu of Groensteen) , Paua en Pacifische schelpen en informatie over de waxkoorden, verpakking en verdere details rondom de hangers.

Op deze pagina zult u informatie vinden over de kwaliteit van de symbolische Maori hangers, de snijwerkjes zelf en de materialen waarvan ze gemaakt zijn. Het geeft u ook informatie over de Maori symboliek en de spirituele betekenis achter de Maori symbolen.
Deze Maori symbolen worden zowel in de snijkunst alsook in de schilderkunst gebruikt. De basis Maori design elementen en Kowhaiwhai patronen en hun betekenissen zijn goed uitgelegd en voorzien van plaatjes. Om direct meer over deze krachtige en spirituele Maori symbolen te begrijpen kunt u het beste gelijk verder scrollen met de scrollbar hier rechts van u, want onderaan staan alle Maori symbolen met hun betekenissen.

De gesneden hangers die Galerie Matariki in haar collectie heeft, zijn originele met de hand gesneden Nieuw-Zeelandse en Pacifische carvings van Been (koeienbot), Nieuw-Zeelandse Jade (Nefriet/Greenstone/Pounamu) en van Pacifische Schelpen en Paua in velerlei vormen van de traditionele Maori carving stijlen tot meer hedendaagse designs voor sieraden en geschenken.

Bone carvings / Snijwerkjes van Been (koeienbot).
Bone carvings voelen heel speciaal aan, eigenlijk met niets anders te vergelijken. Hun melkachtig witte verschijning en zacht vloeiende lijnen zijn al het begin…..Ze zijn zacht en warm als je ze aanraakt maar het lijkt wel met een laagje van gepolijst glas eroverheen. Ze lijken samen te smelten met je lichaam en worden een geheel met je, zeker als je ze als hanger tegen de huid draagt.

Na een tijdje absorbeert de hanger de oliën van je huid en verandert hij heel langzaam van kleur naar een hele zachte en lichte tint honing kleur. De Maori geloven dat de carving dan pas echt jouw spiritualiteit, kracht en essentie overneemt en dus pas dan echt een deel wordt van degene die hem draagt.
Elke hanger is met de hand gesneden, ook al lijken sommigen van hetzelfde design te zijn, zij zijn toch geheel uniek en altijd net even anders dan de andere. Daarnaast vindt u hier ook met de hand gesneden limited editions carvings, daar zijn er echt maar enkele, een beperkt uitgave van.
Heel bijzonder in de Matariki collectie zijn ook de zogenaamde one-off carvings, die zijn echt geheel uniek en daar is dan door de Maori carver maar echt een van gesneden, dus zeer uniek en speciaal maar uiteraard wel van een wat hogere prijsklasse…..Tevens kunt u op verzoek een hanger voor u speciaal laten maken geheel naar wens en design, die dan uw persoonlijke verhaal en betekenis zal geven aan deze hanger en de kracht van uw geschenk zal versterken.
Vraag vrijblijvend naar alle mogelijkheden met een email naar info@matariki.nl.


Sommige hangers hebben een exotische inleg van Paua of Pacifische schelpen.
Elke hanger wordt geleverd met een traditioneel wax koord, zwart of naturel van kleur, meestal met een toggle van been, Jade of schelp op het eind voor de sluiting van het waxkoord (soort houtje touwtje sluiting) en een van vlas gevlochten presentatie tasje, de Kete (soort etuitje), een onderhoudsinstructie en een bijpassend symboliek kaartje.

De lengte van de waxkoorden is zodanig dat de hanger ongeveer in het midden van het bovenste gedeelte van uw borstkast hangt, ongeveer 100mm vanaf de basis van uw hals. Dan is het waxkoord ruw genomen 550mm in lengte. Als u liever heeft dat hij wat hoger hangt als een choker en dus strakker tegen de hals of juist een tussenmaat, dan is dat ook mogelijk, geef uw voorkeur op bij de bestelling en als u hier nog advies over wilt, kan dat ook natuurlijk. Het kost u niets extra welke maat lengte u kiest. Als u een maat doorgeeft zal het bewuste koord zelf nog ietsje langer zijn om de aanhechting naar de hanger mogelijk te maken.
Het kleine tasje, etuitje wat u bij uw hanger krijgt, de Kete, dit is de Maori naam voor tasje, mandje van vlas, is gemaakt van gevlochten en behandelde natuurlijke vlas. Het is ontworpen om uw hanger op traditionele wijze te presenteren, maar geeft ook bescherming wanneer u hem niet draagt.
De Maori gebruiken de stugge vlas plant (Harakeke) al honderden jaren om hun tassen, manden, matten, kleding, touwen en bindingen te vlechten en te weven en zelfs tegen de muren van hun hutten en vergaderhuizen. Daarom is het wel de meest toepasselijke manier om een traditionele maar ook hedendaagse carving van Bone, Jade of Pacifische schelp te presenteren en te beschermen.






Blackfoot Paua. (Haliotis Iris)
De Blackfoot Paua is een type Abalone schelpdier, inheems in Nieuw Zeeland thuishorend en voornamelijk geoogst in de verre zuidelijke wateren. De Nieuw-Zeelandse regering beschermt de schelp met een strikt quota systeem gerelateerd aan maat en oogst. Maar het schelpdier kan ook gegeten worden en wordt als een kostbare delicatesse gezien in vele landen. Van oorsprong is de Paua vanuit de zee met een dikke laag of korst omgeven, maar wordt dan grondig schoongemaakt en gepolijst om dan een wonderlijk en uniek kleurenspel te laten zien van regenboog kleuren. Paua lijkt wel op Mother Of Pearl Parelmoer , maar is veel meer iriserend (regenboogkleurig). De Maori kijken tegen de Paua aan als een magisch geschenk van de zee die besluitvormende energie bevat en die intuïtief, gevoeligheid en fantasie bevordert.

Paua Parels
Paua Parels worden gevormd door een zaadje in te brengen onder de omliggende weefsels van een Paua schelp. De Paua begint dan deze kern te omhullen met duizenden lagen paarlemoer, conchiolin en calcite. Deze bestanddelen maken dat het een regenboogkleurige parel wordt. Een op de vijf Paua’s produceert een verkoopbare parel en een op de vijftig een bijna perfecte parel. De Paua Parel heeft 3 tot 8 jaar nodig om te ontwikkelen.

Pacifische Parel schelp of Mother of Pearl.
Pacifische Parel schelp of Mother of Pearl is een ware schat uit het diepste van de Pacifische oceaan en is absoluut schitterend wanneer ze gepolijst en gesneden wordt. Zij heeft lagen van goud en zwart door de zilverwitte parel glans die heen en weer bewegen wanneer de carvings bewogen worden. Pacific Pearl is er in gold lipped of black lipped variëteiten die vaak wel tot 10 inch of meer in doorsnee kunnen zijn en bijna een inch dik. Parel is bijna zo hard als Jade en is een prima duurzaam materiaal om ingewikkelde en complexe carvings van te snijden.

Greenstone (Groensteen)
Greenstone is een specifieke naam voor Nieuw Zeelandse Jade. De Maori noemen het Pounamu. Er zijn twee types Jade: Jadeiet en Nefriet. In Nieuw Zeeland komt alleen Nefriet voor. Jade komt voor in een variëteit van kleuren waarvan groen het meest waardevol is. Greenstone is een hard en sterk mineraal. Vanwege de beperkte voorraden is het illegaal sinds 1947 om ruwe greenstone te exporteren vanuit Nieuw Zeeland.

In vroeger tijden refereerden de Maori naar Greenstone als een vis, die wanneer hij uit de rivier gehaald werd, zichzelf transformeerde in steen. Groensteen (Pounamu) bloeit op en wordt ook vaak gevonden in water. Wanneer het nat is laat het zijn heldere aangeboren schoonheid zien.
Door de Maori werd Pounamu als kostbare schat gezien, het heeft spirituele betekenis en wordt traditioneel maar ook hedendaags gebruikt in diverse vormen. Door de Maori gedragen ter herinnering aan overleden voorouders werd ervan gedacht dat de Hei Tiki van Jade de kracht (mana) vasthield van zijn vorige eigenaars. Vaak gedragen als oorhangers (Hei Taringa)werden ze gestyleerd in de vorm van een koru en als inanga (whitebait), een kleine vis met een gat voor een oogje en een bevestigingskoordje.
Groensteen hangers waaronder ook de Hei Matau (Fishhooks) werden gedragen en ook gebruikt om vis en voedsel (kai) te vangen. Omdat het zo’n hard en sterk materiaal is, werd het gebruikt voor gereedschap, beitels en bijlen (Toki) om hun kanos (waka) en huizen (whare)te bouwen en te decoreren. Verder ook voor hun wapens (Mere en Patu).
Te Wai Pounamu, the Place of Greenstone, is de Maori naam voor het Zuidereiland, waar de Pounamu of Greenstone gevonden wordt.
Pounamu
Pounamu is het Maori woord dat gebruikt wordt voor de Jade die in Nieuw Zeeland gevonden wordt, de nefriet en daarnaast ook boweniet . De Maori classificeren Pounamu naar kleur en hebben de variëteiten aparte namen gegeven en verdeeld in 4 typen: kahurangi, kawakawa, inanga en tangiwai.
Kahurangi is de meest zeldzame vorm van Pounamu / Groensteen. Het is een lichtgroene variant groensteen met lichte strepen, aders, die op wolken lijken, het heeft geen barsten of scheuren en is zeer doorschijnend.
Kawakawa heeft een sterke groen kleur met over de hele linie gevarieerde tinten. Het is zo genoemd omdat de kleur van deze Jade heel erg lijkt op het blad van de Kawakawa, de Nieuw-Zeelandse Pepper Tree.
Inanga betekent whitebait (een kleine parelwitte vis die in Nieuw Zeeland voorkomt ) is een parelwitte grijsgroen gekleurde steen die vaak ook doorschijnend is.
Tangiwai (Boweniet) is een erg doorschijnende olijfgroen tot blauwgroen type serpentijnsteen en wordt voornamelijk gevonden bij de ingang van de Milford Sound in het Zuidwesten van het Zuidereiland. Het woord tangiwai komt van de Maori legende over de verstening van de tranen van een huilende, weeklagende vrouw. Als de steen dun geslepen is, zie je er veel insluitingen (de tranen) in, het wordt ook wel Stone of Tears genoemd. Soms wordt de naam Koko Tangiwai (koko betekent oorhanger)gebruikt maar dan refereert dit naar het overheersende gebruik van de Tangiwai als oorhanger.

De eerste Maori ontdekten de mogelijkheden van het sterke Pounamu om er een harde scherpe rand of punt aan te maken wat op zich ideaal was om te gebruiken als snij gereedschap. De Maori maakten dissels, bijlen (toki) en beitels (whao) van nefriet jade en bevestigden sommige stukken jade aan een houten handvat en bonden het dan samen met vlas koord.(toki pou tangata of toki pounamu). Een carving van Pounamu hing normaal gesproken aan dun leer of gevlochten vlas. Traditioneel werd een hanger op de plaats tussen de beide sleutelbeenderen in de hals gedragen.

Maori symboliek, betekenis en patronen
De carvings (snijwerkjes) gebaseerd op Maori designs hebben een speciale betekenis.
De Pre-Europeaanse Maori had geen geschreven taal dus tribale geschiedenis en de verhalen van de goden werden bewaard in de vorm van schone kunsten en vakmanschap variërend van het weven en vlechten van kleding en manden tot complexe snijwerken van hout, been , schelpen en Jade. Deze kunstwerken werden dan door generaties van stamoudsten doorgegeven en werden heilige voorwerpen of schatten (Taonga) die de geschiedenis van een Maori stam vertelden en de kracht, de bezieling van de overleden grote leiders en krijgers die ze gedragen of gebruikt hadden, doorgaven.
De Maori geloven dat een snijwerk dat gedragen wordt met respect of gegeven en ontvangen met liefde, een deel van de ziel (en de kracht) opneemt van diegene die hem draagt of er mee werkt. Op deze manier wordt het een spirituele link tussen mensen die tijd en afstanden overbruggen kan. Een carving (snijwerk) die gedragen werd door familieleden of stamleden door vele generaties lang houdt de geest, de kracht van al deze mensen vast en is dus zeker een krachtige en waardevolle schat.
Daarom gelooft de Maori ook dat een hanger van Jade, Greenstone (Pounamu) aan een speciaal persoon gegeven dient te worden die het verdiend heeft , het geven van een Pounamu geschenk aan iemand die het zeer verdiend heeft is onderdeel van al het heilige (Tapu)in de Maori cultuur, daarom is het eigenlijk not done om een Pounamu hanger voor jezelf te kopen.
Hangers, sieraden en verschillende gereedschappen zoals naalden, speerpunten en vishaken gemaakt van been (bot) werden ontwikkeld in een kunstvorm , waarbij grote belangrijkheid aan elk kunstwerk werd gegeven en waarvan elk kunstwerk vele jaren nodig had om tot stand te komen door het gebruik van stenen gereedschap. Sommige hebben een inleg van andere mineralen of gekleurde schelpen en alle hebben een diepere betekenis achter het Maori design.
De Maori hebben een groot respect voor de natuur en hebben vele legenden over de schepping van de aarde en al zijn bewoners. Vele van deze legenden gaan over de krachten of goden die elk een deel van de schepping gecreëerd hebben en /of deze ook beschermen, zoals de bergen, de bossen en wouden, de vulkanen, de meren en de schepselen der zee.
De meeste snijwerken combineren elementen van verschillende onderdelen van de Maori mythologie die op elkaar inwerken om een verhaal te vertellen. Elk element heeft zijn eigen specifieke betekenis en de manier waarop ze getoond of gecombineerd worden maakt dat elke carving zijn eigen speciale karakter krijgt. De betekenissen van sommige elementen verschillen van gebied tot gebied maar allemaal hebben ze een gemeenschappelijke Maori basis en achtergrond.

Basis Maori design elementen en hun betekenissen.

Koru De spiraal of Koru genoemd stelt de knop van de varen voor zoals die wanneer hij opent nieuw leven en puurheid aan de wereld geeft. De boomvaren is in Nieuw Zeeland een veel voorkomende plant. Het Koru symbool vertegenwoordigt ook vrede, rust en spiritualiteit samen met een sterk gevoel van hergroei en nieuw begin. De Koru wordt ook vaak geassocieerd met ‘zorgen voor’ en wordt tevens gecombineerd met andere symbolen en vertegenwoordigt dan ook de kracht en puurheid van een liefdesrelatie binnen een familie

Twist De Twist met zijn kriskras vorm stelt de vele paden van het leven en de liefde voor. Het wordt ook gezien als het originele eeuwigheidsymbool. De enkelvoudige twist staat voor het bij elkaar horen van twee mensen voor altijd en eeuwig. Ook al zijn ze soms niet bij elkaar en van elkaar weg op hun individuele reis, zij zullen altijd weer bij elkaar samenkomen en hun leven delen en samensmelten tot één. Het vertelt hoe de kracht van de liefde, vriendschap of loyaliteit voor altijd zal duren. De dubbele of driedubbele Twist hebben eenzelfde betekenis maar dan meer voor twee volkeren of culturen.Tevens vertelt de driedubbele Twist van de ‘three baskets of knowledge’, een Maori legende.

Hei Matau De vishaak symboliseert kracht, welvaart, overvloed, vruchtbaarheid en een groot respect voor de zee. Het brengt ook geluk en veiligheid voor diegenen die reizen en ook aan hen die op zee zijn , dus ook de surfers, zeilers, vissers. Het is een symbool van macht en autoriteit en staat ook hoog in aanzien bij de Maori. Een Hei Matau wordt dan ook gegeven aan iemand die grote eer toekomt of waar de schenker een groot respect voor heeft.

Manaia De Manaia is een oud mythisch wezen met een vogel hoofd en een menselijke vorm. Volgens de Maori is het de boodschapper tussen de aardse wereld van stervelingen en het domein van de geesten, hetgeen aangeeft welke sterke link de Maori hebben met spiritualiteit en de geestenwereld. De Manaia is houder van grote spirituele energie en beschermer tegen het kwaad. Er zijn diverse designs van de Manaia verschillend per Maori stam of Iwi. De Manaia is vaak afgebeeld met drie vingers: geboorte, leven en dood. Er kan soms een vierde vinger zijn, deze stelt het leven na de dood voor en beschrijft daarmee zo de totale cirkel van het leven.

Cirkel - Pi Disc De gesloten cirkel stelt de cirkel van het leven voor, deze heeft geen begin en geen eind, is naadloos en wij maken er allen deel van. Voor een kunstenaar staat de cirkel ook voor de eenheid tussen de kunstenaar en zijn vakmanschap, die hoofd, hand en hart samenbrengt. De cirkel is het symbool voor volledigheid, gaafheid, oneindigheid (Pi) en een langdurig leven. Zij vertegenwoordigt ook innerlijke harmonie en balans.

Hei Tiki De Hei Tiki is een zeer oud symbool en er zijn een aantal legendes over de betekenis ervan. Sommige zeggen dat hij van de sterren kwam en de eerste mens op aarde was. Ook wordt hij wel afgebeeld met voeten met zwemvliezen wat de link met zeedieren suggereert. HeiTiki werd gerespecteerd als de ultieme kennis-overdrager en degene die dit symbool als geschenk krijgt, wordt daarom geacht helderheid van gedachten, loyaliteit, grote innerlijke kennis en een sterk karakter te hebben. De HeiTiki wordt beschouwd als een gelukshanger (amulet) voor degene die hem draagt en in sommige gebieden wordt hij ook als vruchtbaarheidssymbool gezien.

Zeedieren De oceaan heeft altijd een heel sterke kracht uitgeoefend op de Maori, zij reisden grote afstanden overzee in hun grote kano’s en leefden in de overvloed van de tropische wateren. Ze hadden en hebben een groot respect voor de schepselen uit de zee zoals de dolfijnen, walvissen, schildpadden en zeepaardjes. De dolfijnen met hun speelse natuur en zichtbare intelligentie, harmonie en vriendschap speelden een belangrijke rol in de cultuur van de Maori. Zij worden gezien als geluksdragers en beschermers van hen die op zee zijn. Zij vertegenwoordigen ook een zelfde structuur in hun families net als bij de Maori zelf. De kleintjes worden beschermd, verzorgd en begeleid door de gehele familie, niet alleen de ouders zelf, net als dit het geval is in de uitgebreide families in de Maori cultuur. De walvis is voor de Maori het symbool van overvloed en leven. Tevens zien zij hem als een beschermer, een zogenaamde Kaitiaki voor hen die over zee reizen. De zeeschildpad is het teken van een navigator.

Toki De Toki (Adze – bijl, dissel) werd dagelijks door de Maori als gereedschap gebruikt. Omdat Pounamu of Greenstone zo’n hard en sterk materiaal is, werd het door de Maori gebruikt voor gereedschap, beitels en bijlen (Toki) om hun kanos (Waka) en huizen (Whare) te bouwen en te decoreren maar ook voor hun wapens (de Mere, de Maori knuppel of knots). De traditionele ingebonden versie van deze Toki hanger geeft een exact beeld van de manier zoals men in vroeger tijden het gereedschap bij zich droeg. Of zoals het bevestigd was op een houten handvat (Toki Pou Tangata). Als hanger (pendant) is het een symbool van macht en autoriteit en wordt dan ook gegeven aan iemand waar men veel respect voor heeft.

Mere en Patu De Maori waren dappere krijgers en gebruikten diverse handwapens. De meest gebruikelijke waren korte speren (Taiaha) die meer gebruikt werden als een zwaard en knuppels of knotsen (Mere en Patu) voor het handgevecht. Deze knuppels of knotsen (in het Engels clubs) werden gemaakt van vele materialen waaronder hout, steen, jade en been (bot). Mere is de naam van de knots gesneden uit Nieuw-Zeelandse Jade (Pounamu) ofwel Greenstone. Ze werden gebruikt door vooraanstaande krijgers en grote leiders en werden gesneden uit de zeldzame Nieuw-Zeelandse Jade (Pounamu) en door generaties heen overgedragen aan familieleden als kostbare erfstukken. De Mere is niet alleen het symbool voor een groot krijger maar juist ook voor een groot leider. Maori leiders of stamhoofden zijn meestal al hele goede krijgers maar met de macht van het leiderschap komt ook de grote verantwoordelijkheid voor hen die volgen. Patu zijn knotsen die uit oorspronkelijke Nieuw-Zeelandse houtsoorten zijn gesneden, vaak met prachtige Maori symbolische details erin gecarved. De Mere Pounamu werd beschouwd als het meest waardevolle gebruiksvoorwerp van Pounamu, Greenstone, de Nieuw-Zeelandse Jade Als Maori wapen op ware grootte (of iets kleiner) of als symbolische Maori hanger (uiteraard een kleiner formaat dan het echte wapen) is de Mere Pounamu een zeer waardevol geschenk voor iemand die respect verdient en leiderschap vertoont. Ook de van hout gesneden Patu is een bijzonder Maori geschenk voor iemand waar men groot respect voor heeft.

Waka De Waka is algemeen bekend als een Maori kano maar feitelijk betekent het spiritueel, heilig vaartuig. De lange Maori kanos waren erg heilig en droegen de zielen van de krijgers en de leiders die ze gemaakt hadden en gebruikten. Wakahuia of van hout gesneden doosjes werden ook gebruikt om heilige voorwerpen te bewaren zoals de ceremoniële veren van de (nu uitgestorven) Huia vogels, naalden en speerpunten van been en ook carvings. De grote oorlogskano’s heten Waka Taua, de Outrigger kano (met legger) noemt men Waka Ama, de zeevarende kano’s heten Waka Tete en de eigen thuisplaats of plaats waar je oorspronkelijk vandaan komt noemt de Maori :Wakaianga. De abstracte kano gevormde Waka als hanger vertegenwoordigt een heilig vaartuig, schip voor de ziel, als je hem aanraakt, weggeeft of draagt . Het is een manier om een deel van de spirit, de kracht van een geliefde bij je te dragen ook wanneer je ver weg bent van deze persoon. De kano vorm zelf vertegenwoordigt ook reizen in het algemeen.

Drop Pendants De simpele maar elegante vormen van deze Jade Drop Pendants laten de schitterende diversiteit zien van de Nieuw-Zeelandse Pounamu (Jade) van het rijke groen en de kolkende patronen naar de levendige kleuren van de zeldzame Flower Jade van het Marsden district. Alle Drop Pendants worden beschouwd als Touch Stones voor gebruik bij meditatie en vertegenwoordigen een directe connectie met het land (whenua) Aotearoa (Nieuw-Zeeland). Elke vorm heeft tevens een extra betekenis in relatie tot de drager: - Lange slanke Drops (Kuru): Helpt met aanmoediging van wetenschap, vertrouwen en onafhankelijkheid. - Vierkant en rechthoekig: Een gids of mentor die zorgt voor een solide grondslag en betrouwbaarheid naar anderen. - Vorm van een traan of ovale vorm (Roimata): Positieve energie, helend en troost gevend. - Korte Drops: Kracht, vertrouwen, loyaliteit en trots. - Driehoek: onafhankelijkheid, creativiteit en spirituele helderheid.

---

Different types of Kowhaiwhai (repeatedly used Maori patterns in carvings and paintings)
With thanks to www.maori.org.nz who agreed we used the images below.

Kaperua	Koiri	Mangopare
From the Tai Rawhiti	From the Tai Rawhiti	From Aotearoa.
This pattern represents things doubled.	This pattern means to flourish.	This design comes from the hammerhead shark and represents strength and power.
Mangotipi	Ngaru	Patiki
From Mataatua, Tuhoe.	From Ngati Kahungunu	From Pare Hauraki
This design comes from the white pointer shark.	This design represents the cutting of the waves when the waka travelled.	The design represents the Patiki or flounder. It is a symbol of hospitality.
Puhoro
From Te Arawa
This design represents speed, swiftness and agility

---

Other special meanings of Maori carvings
With thanks to www.maori.org.nz who agreed we used the images below.

Unaunahi or Unahi	Rauru	Raperape
From the Tai Tokerau	From the Tai Rawhiti, Ngati Tuwharetoa, Waikato and Tai Hauraki.	From Aotearoa.
This pattern represents fish scales. It is mainly done in the Tai Tokerau area and is carved to represent abundance of food, wealth of the sea and people.	This is the most common form of this pattern and is also common in Uhi Moko, used on the buttocks.	This design is carved to represent movement. It is used by all areas of Aotearoa and stands for continuity towards our evolving future.
Maui	Rauponga	Whakarare or Korurangi
From Tai Rawhiti, Te Arawa and Te Waipounamu.	From Ngati Porou, Ngati Kahungunu, Te Arawa and Waikato.	From Aotearoa
Because of the shape of this design it represents the fish hook of Maui.	This design is used on the body of figures to represent the ribs of the ancestor. The design is from the leaf of the fern.	The design is used in most carvings to show movement and experience